Artikel vakblad De Bloemisterij: Folie verkozen boven glas

Na een uitgebreid vergelijkingsonderzoek samen met zijn teeltspecialist Rem Vertelman besluit Simon Gootjes zijn nieuwe kassen te bedekken met folie in plaats van glas. Voor de teelt van zijn jonge tuinplanten uit weefselkweek hebben het brede lichtspectrum en de UV-doorlatendheid van de folie de doorslag gegeven. „Komend jaar zullen we laten zien dat onze aannames kloppen.”

Het heeft bijna twintig jaar geduurd, maar met de nieuwbouw van een foliekascomplex van 2,2 ha in Heerhugowaard heeft Simon Gootjes zijn ideaalplaatje van zijn jongeplantenkwekerij AllPlant eindelijk bereikt. Productie en verkoop van jonge
tuinplanten uit weefselkweek gebeurt nu optimaal en effciënt vanuit één locatie. „Betere controle over alle bedrijfsprocessen geeft een fjn gevoel. Aanpassen aan derden is voorbij. Het uiteindelijke resultaat is geworden zoals we het voor ogen hadden. Ik ben trots op alle medewerkers, bouwpartners en toeleveranciers”, vertelt Gootjes.

Vier afdelingen
De jonge planten doorlopen vier afdelingen nadat ze zijn opgeplant. Allereerst gaan ze in een warme afdeling met een hoge RV voor de beworteling, waarna ze naar een tussenafdeling gaan om af te harden bij een temperatuur tussen de 12 en 15 oC. Als de planten vervolgens gesorteerd zijn, gaan ze naar de koude afdeling om verder af te
harden. Afhankelijk van de tijd van het jaar en het gewas verschijnen de planten na zeven tot twaalf weken in de a?everafdeling. Met het opplanten gaat Gootjes door tot begin augustus, soms tot in september.
 

Opnieuw ondervinden
Elke afdeling wordt apart gestuurd. „Onder glas hadden we het klimaat aardig onder de knie. Nu we voor folie hebben gekozen, moeten we opnieuw gaan ondervinden hoe het klimaat reageert op bepaalde instellingen. De eerste productie ziet er goed uit. Die lijkt iets regelmatiger en er is minder uitval. Verder lijken de kleuren onder folie intenser dan onder glas”, observeert Gootjes. Voor de opkweek van jonge tuinplanten is het telen onder folie uniek, zover Gootjes weet. Bij de keuze heeft de prijs geen rol gespeeld; folie is niet goedkoper dan glas. Het moet immers na circa 8 jaar vervangen worden. Andere beweegredenen hebben de doorslag gegeven.
 

Breedste lichtspectrum
„Niet glas, maar folie laat het breedste spectrum van het licht door. Voor de opkweek van jonge tuinplanten, waarbij afharden van de plant cruciaal is, is een breed lichtspectrum wenselijk. Bovendien laat folie veel meer UV door, waardoor planten minder strekken
en compacter blijven. UV doodt ook schimmels, ook altijd meegenomen”, somt Gootjes op. Voordelen die volgens hem ruimschoots opwegen tegen dat ene grote nadeel van folie: het moet op den duur vervangen worden. „Aangezien dit pas over 8 jaar aan de orde is en de ontwikkelingen van folies niet stil staan, is weer voor beter folie te kiezen met een langere levensduur en mogelijk hogere lichttransmissies.” 

Deels dubbellaags folie
Op de warme afdelingen, ongeveer de helft van de totale oppervlakte, is de folie dubbellaags. Tussen beide lagen zit lucht dat isolerend werkt. Gootjes hoopt er 30% energie mee te besparen. Folie stelt hem ook in staat een betere luchtcirculatie te creëren. De folie is vanaf de goot tot aan de nok gespannen en kan over deze volle lengte open. Glasruiten beslaan hoogstens tweederde van het kasdek, zodat minder lucht door de kas stroomt. Gootjes opent bovendien om en om één zijde van het kasdek, waardoor er meer ventilatie mogelijk is. Het zorgt namelijk voor een continue sterke luchtstroom als het dek geopend is.

Niet alleen ander kasdek
Voor de nieuwbouw heeft Gootjes een jaar voorbereidingstijd uitgetrokken. En daarbij heeft hij zich niet alleen gebogen over het type kasdek. Op zijn lijstje stonden ook type kas, benodigde installaties en de organisatie van de logistiek. Om effciënt te kunnen werken met een grote diversiteit aan gewassen kiest Gootjes voor een kasbreedte van 9,6 m. Hier kan hij meer luchten dan bij een kasbreedte van 12,8 m. Dit is beter voor het
afharden van de planten en zorgt in de zomer voor een gunstiger klimaat. Verder houdt hij bij 9,6 m de loopafstanden beperkter voor het personeel. „Acht trays per kap vind
ik optimaal en effciënt”, redeneert Gootjes. Hij acht zijn bedrijf te divers en te klein om te investeren in een (geautomatiseerd) containersysteem.
 

Op granieten teeltvloer
Verder heeft de jongeplantenkweker voor een granieten teeltvloer gekozen. In de a?everafdelingen zijn ze voorzien van een eb- en vloedsysteem. Zo worden de planten met een natte kluit getransporteerd om de kans op botrytis zo klein mogelijk te houden.
In de warme afdelingen installeert Gootjes hogedruknevelsystemen om een hoge RV bij het bewortelen van de planten te kunnen realiseren. „In deze overgangsperiode voor de planten luistert de RV nauw. Te hoog en planten zijn nauwelijks actief, te laag en planten
gaat dood.”
 

Voorbereid op Elite
Vooralsnog levert AllPlant geen Naktuinbouw Elite gecertifceerd uitgangsmateriaal. De nieuwe kas is echter hierop wel voorbereid; in een of enkele afdelingen zijn de planten luisvrij op te kweken. De nokken van deze afdelingen hebben een speciale constructie waar luizengaas is te spannen. Klein nadeel is dan wel dat de foliekassen niet meer volledig van goot tot nok zijn te openen, waardoor de beluchting iets vermindert.
 

T E K S T Peter van Leth
B E E L D Martijn Gootjes

Vakblad Bloemisterij (http://www.hortipoint.nl/vakbladvoordebloemisterij/)